Nationaal Park Lauwersmeer: deze hoogtepunten wil je niet missen
Een reisverhaal van Herman van Alfen
Nationaal Park Lauwersmeer is een verrassend veelzijdig natuurgebied. De watersportliefhebbers komen hier aan hun trekken, maar de landrotten ook. Als reporter mag ik een weekend lang de highlights van dit nationaal park op de grens van Groningen en Friesland ontdekken. Met als uitvalsbasis Landal Natuurdorp Suyderoogh.
Over Nationaal Park Lauwersmeer
Voordat ik afreis naar het noorden zoek ik eerst wat informatie op internet op. Het Lauwersmeer is mij wel bekend, hoewel ik er nooit ben geweest. Dit meer ligt op de grens van de provincies Groningen en Friesland en is ontstaan op 23 mei 1969 door het afsluiten van de Lauwerszee. De voornaamste reden van de afsluiting was veiligheid. Na het afsluiten zijn de hooggelegen zeebodems droog komen te staan, het water veranderde van zout naar eerst brak en vervolgens in zoet.
De natuur onderging hierdoor ook een transformatie. De mens heeft hier invloed op gehad door het planten van bomen. Maar liefst 2000 hectare is open vlakte. Dit wordt kort gehouden door ongeveer 250 Schotse hooglanders en 150 Konikpaarden. De natuur kreeg hier letterlijk de ruimte en om dit zo te houden is op 12 November 2003 het Nationaal Park Lauwersmeer ontstaan.
Het Lauwersmeergebied is een belangrijk vogelgebied, veel watervogels leven hier zoals lepelaars, grutto`s en aalscholvers. Zwanen, brandganzen en dan nog veel meer zeldzame soorten komen hier geregeld voor. De zeearend, de grootste roofvogel van Noord Europa vliegt hier rond; kortom een paradijs voor vogelliefhebbers.
Landal Natuurdorp Suyderoogh: vakantiewoningen middenin de natuur
Er is genoeg te zien en te ontdekken, met deze informatie op zak reis ik af naar het noorden van Nederland samen met mijn oudste dochter. Het is voor ons vanaf het midden van het land zo`n 2.5 uur rijden met de auto. We verblijven dit weekend op Landal Natuurdorp Suyderoogh. Bij aankomst zien we meteen dat dit de perfecte uitvalsbasis voor ons natuurweekend is. Wat ligt het park mooi! Midden in Nationaal Park Lauwersmeer staan 220 vrijstaande bungalows, waarvan een groot aantal direct aan het water ligt.
Zo ook onze bungalow, met eigen aanlegsteiger. Wat ons opvalt is dat het park ruim is opgezet. De bungalows beschikken over een ruime tuin. Je hebt hierdoor snel het gevoel van vrijheid en vakantie te pakken. Het park is een droombestemming voor waterliefhebbers, wandelaars, fietsers en vogelspotters. Natuurdorp Suyderoogh heeft een overdekt zwembad, in de zomer kan er ook in het buitenwater worden gezwommen.
Op het park slingert de verharde weg langs het water en over verschillende bruggetjes. Op enkele honderden meters van het park bevindt zich een uitkijktoren. Het wandelingetje hiernaar toe geeft gelijk een goed beeld van het Lauwersmeer. Vanaf de toren heb je een schitterend uitzicht over weilanden en waterpartijen.
We zien een kudde konikspaarden door het water galopperen, met op de achtergrond prachtige wolkenluchten. We zien en horen een blauwborst, puttertjes, ganzen. Wauw, we zijn er nog maar net, dat belooft nog wat! Vanaf de toren loopt er een smal paadje tussen het hoge gras langs het water weer terug naar het park. Het voordeel van de zomer is dat het lang licht is en we besluiten om een avondwandeling te maken. We kiezen de orchideeënroute, een van de vele wandelroutes die het gebied rijk is.
Wandeling Orchideeënroute
De route begint op de parkeerplaats op de Strandweg net voorbij Paviljoen Meerzicht, in Lauwersoog. Het is een korte route van 3 kilometer. We volgen de blauwe markering. De route loopt gedeeltelijk door het bos en langs mooie orchideeënvelden. In de maanden juni t/m augustus kun je hier honderden bloeiende orchideeën vinden. We hebben geluk en zien prachtige orchideeën langs de route.
Let wel op, het zijn beschermde bloemen. Naast de velden wandel je door het Lauwersoogbos. Dit bos is na de afsluiting aangeplant door de mens. De hoogste bomen die hier groeien zijn populieren. Deze zijn hier gepoot omdat ze snel groeien, maar het zijn ook windvangers. Je ziet hier ook verschillende omgevallen bomen liggen, want het kan hier behoorlijk waaien.
Naast het loofbos en de velden komen we door een naaldbos van sitkasparren, hier kun je duidelijk zien dat het door de mens is geplant. De rijen zijn nog duidelijk te zien. Na veertig minuten zijn we weer terug op de parkeerplaats. Volgens de beschrijving moeten hier ook diverse soorten vogels leven, maar deze lieten zich niet aan ons zien. We gaan naar onze bungalow op Landal Natuurdorp Suyderoogh, waar we genieten van een mooie zonsondergang vanaf onze eigen steiger aan de rand van het water.
Fietsen langs de mooiste plekken van het nationaal park
Zaterdag beginnen we de dag met een heerlijk uitgebreid ontbijt, bezorgd bij de bungalow. Als je wilt ben je in dit park van alle gemakken voorzien. Heerlijk om de dag zo buiten aan de rand van het water te beginnen. Vandaag staat er een flinke fietstocht op het programma.
We halen onze gereserveerde fietsen op bij de receptie van het park. In het Lauwersmeergebied vind je een uitgebreid netwerk van fietspaden. Wij besluiten om het rondje voor de meer getrainde fietser te maken. Deze route van zo’n 42 kilometer rondom het Lauwersmeer brengt je op de mooiste plekjes van het Nationaal park.
We downloaden de kaart op onze telefoon en dan kunnen we beginnen. Als eerste stoppen we bij het activiteitencentrum van Staatsbosbeheer Lauwersnest. Hier staat o.a een uitkijktoren. Het centrum staat in het teken van vogels en duisternis. In 2016 is het Nationaal park namelijk uitgeroepen tot Dark Sky Park. Dit betekent dat het een van de weinige plekken in Nederland is, waar het nog donker genoeg is om een adembenemend mooie sterrenhemel te kunnen aanschouwen.
We fietsen verder en komen in Lauwersoog, we laten het plaatsje links liggen, maar kijken nog wel even bij de haven, waar de vissersboten liggen. Het is een stralende heldere dag en aan de overkant van de Waddenzee, zien we Schiermonikoog liggen. We komen nu langs de spuisluizen. Dit is een omvangrijk bouwwerk dat bestaat uit twaalf betonnen kokers met een doorsnede van 10 meter. De sluizen dienen om overtollig water wat in het meer komt, de Waddenzee in te pompen. Vanaf deze sluizen heb je een mooi uitzicht op de Waddenzee en aan de ander kant het Lauwersmeer.
Onze route gaat nu verder onderlangs de dijk. We passeren aan de linkerkant een aalscholverkolonie, waarvan de vele vogels zich op de nesten bevinden. We verlaten de Waddenzee, en fietsen door de Bantpolder, we stoppen regelmatig om de verschillende vogels die we zien vast te leggen op de plaat. We vinden het nu wel tijd voor een break en stoppen op een terrasje tegenover de molen in Anjum.
Na deze pauze vervolgen we onze tocht langs Landal Esonstad, dit vakantiepark ziet er ook uitnodigend uit. Misschien voor een volgend bezoek aan het Lauwersmeer gebied. De fietsroute is zeer afwisselend en gaat soms over een dijk langs het water, dan weer door de weilanden. Soms smalle fietspadden dan weer een bredere weg. We genieten van de prachtige wolkenluchten en de diversiteit aan vogels die we zien en horen. Van aalscholvers, zwanen, rietzangers, reigers, putters tot vele honderden ganzen.
We komen ook langs vogelkijkhut Sylkajut, helaas is deze hut dit voorjaar afgebrand. Hopelijk voor hij weer snel herbouwd. Hij staat namelijk op een schitterende locatie. Onderweg stoppen we nog een keer voor een meegenomen lunch. We passeren nog het dorpje Zoutkamp, waar op deze warme dag veel kinderen aan het zwemmen zijn in het water bij de sluis.
Na Zoutkamp begint het laatste stuk van de route. Aan de linkerkant van de weg zien we een levensgrote uitsnede van een zeearend. We beklimmen de uitkijktoren naast de zeearend en genieten van het uitzicht over de Vlinderbalg, dit is een zijtak van het Lauwersmeer. We zien hier niet alleen vogels maar ook konikpaarden en vele schotse hooglanders die verkoeling zoeken in het water.
Het laatste stuk fietsen we terug naar waar we zijn begonnen met onze fietstocht: Landal Natuurdorp Suyderoogh. We zijn beiden behoorlijk moe van de fietstocht. Houd er rekening mee dat je flink last van wind kan hebben, ook zijn er weinig schaduwplekken langs de route. Neem op een zonnige dag dus zonnebrand mee.
En mocht je net als wij stoppen bij elk vogeltje dat je ziet, doe je er wel de gehele dag over om deze afwisselde fietstocht te volbrengen. Mijn dochter besluit om even een verkoeling te zoeken in het water voor onze bungalow. Ik volg al snel haar voorbeeld; heerlijk! Te moe om te koken, zoeken we ’s avonds Restaurant Suyderoogh op loopafstand van de receptie van Natuurdorp Suyderoogh.
Canadese kano huren
De volgende ochtend word ik al vroeg gewekt door het geluid van de roep van een koekkoek, geen straf. Deze roep lokt mij naar buiten, en wederom is het prachtig weer. Vanochtend gaan we het park vanaf het water bekijken. Het park verhuurt enkele Canadese kano’s. En in ongeveer anderhalf uur kun je het gehele park vanaf het water bekijken. Heerlijk rustig genieten we van de uitzichten en doorkijkjes. Ook op het park zie je veel verschillende soorten vogels. Van eenden, waterhoentjes tot distelvinkjes en soorten die we nog op moeten zoeken in een vogelgids.
Wandeling de vogelroute
Na de kanotocht, besluiten we dat we nog een wandeling gaan maken. Omdat we altijd wel meer vogels willen zien, besluiten we de vogelroute te gaan lopen. De route start op de parkeerplaats van de Rijsdammen in Kollumerpomp, zo’n twintig minuten met de auto vanaf ons vakantiepark. Honden mogen hier niet mee in verband met de konikpaarden en schotse hooglanders. Deze route is voor de echte rustzoeker en vogelliefhebber.
Je maakt tijdens 4.8 kilometer kennis met alle karakteristieke landschappen van het Lauwersmeer. Zowel open water, rietvelden als grazige vlaktes. In dit gebied leeft ook de zeearend, helaas zien we die niet. Wel komen we een kudde Schotse hooglanders tegen, we schatten wel 100 dieren. Geweldig om zo`n grote kudde te zien.
We houden afstand van de dieren, zeker nu ze ook nog jongen hebben. De vogels laten zich niet makkelijk zien in de rietvelden, we horen ze wel. Maar als we even stil gaan staan en er de tijd voor nemen, gaat er een wereld voor ons open. Zo knap hoe de vogeltjes kunnen balanceren op de dunne rietstengels. We vinden het een mooie wandeling en komen tevreden weer bij onze auto aan.
Zeehondenexcursie
Naast alle vogels en grote grazers die we al hebben gezien, hebben we het grootse roofdier van deze regio nog niet gezien: namelijk de zeehond. Nu leeft deze niet in het Lauwersmeer, maar aangezien het Lauwersmeer grenst aan de Waddenzee mag een excursie naar deze dieren niet ontbreken vinden wij.
Aan het eind van de middag worden we verwacht in de haven van Lauwersoog waar de rescueboot al op ons ligt te wachten. Met maximaal twaalf personen in coronatijd kun je op zeehondenexcursie. Het zonnetje is inmiddels verdwenen en er zitten een paar flinke buien boven de Waddenzee, maar volgens buienradar blijft het nog een uurtje droog. Aangezien de excursie 45 minuten duurt, zou dit moeten lukken.
We varen rustig de haven uit en dan gaat het gas erop. We gaan met zo`n 80 km per uur over de Waddenzee. Dit op zich is al een spectaculaire belevenis. Na ongeveer 15 minuten komt de eerste zandbank in zicht. De schipper vertelt dat er hier normaal wel 100 zeehonden liggen. Maar helaas, nu is er niks te zien. Op naar de volgende zandbank, maar ook hier hebben we geen geluk. Als we op de terugweg weer langs de zelfde zandbak komen hebben we wel geluk. Twee zeehonden kopjes zijn net voor de zandbank te zien in de zee, en dan op het wad een moeder met twee jongen die op weg zijn naar de zee. Wauw, wat is dit genieten.
Zonsondergang bij het meer
Als afsluiting van deze afwisselende zondag worden we bij onze bungalow op Landal Natuurdorp Suyderoogh getrakteerd op een spectaculair schouwspel tussen een ondergaande zon en wolkenluchten. Ik blijf fotograferen, wat een prachtig gezicht zo boven het meer.
Vogelhutten bezoeken
Maandagochtend moeten we na het ontbijt helaas afscheid nemen van deze prachtige omgeving. Maar voordat we dit doen besluiten we nog een bezoekje aan twee vogelhutten De eerste is vogelkijkhut Jaap Deensgat; omdat de polders niet toegankelijk zijn, is dit een ideale plek om vogels te kunnen bekijken. We zien hier zwaluwen, zilverreigers, zwanen en honderden ganzen. Het pad naar de hut is afgeschermd met matten van riet, zodat de vogels niet gestoord worden door bezoekers van de hut. Voor de minder geoefende vogelaars hangen er kaarten met de soorten die er soms te zien zijn.
Als laatste gaan we naar uitkijktoren De Baak, deze ligt in de Kollummerwaard, vanaf de parkeerplaats loopt een smal paadje tussen het hoge gras door naar de toren. Vanaf de toren hebben we een prachtig uitzicht, links over het grasland waar konikpaarden en schotse hooglanders lopen. Rechts riet en waterpartijen. Met wederom een diversiteit aan vogels. En dan wordt het tijd om naar huis te gaan. De herinneringen aan een waanzinnig mooi weekend in een prachtige omgeving nemen we mee. We komen zeker nog eens terug naar Nationaal Park Lauwersmeer!
Meer informatie Nationaal Park Lauwersmeer
- Wil je in een natuurlijke omgeving volop genieten van het moois dat Nationaal Park Lauwersmeer te bieden heeft, dan raden wij Landal Suyderoogh aan.
- Meer lezen over de vogelhutten van Nationaal Park Lauwersmeer kan op deze website.
- Meer informatie over wandelroutes vind je hier.
- Alle informatie over Nationaal Park Lauwersmeer lees je hier.
- De zeehondenexcursie boekten wij via deze website.
- De app die wij gebruikten voor de fietsroute rondje Lauwersmeer kun je downloaden in de playstore of appstore, meer informatie te vinden via route.nl.
- Een zeehondenexcursie kun je onder meer hier boeken.
Elke dag ben ik buiten te vinden. Om de natuur dichtbij huis te beleven en ook vast te leggen in beeld. Iedere vakantie doe ik hetzelfde in het buitenland. Het weekend is voor mij pas compleet met een mooie wandeling of hike. Weer of geen weer.
